Một hiện tượng đau bên dưới vùng bụng và sự đau dữ dội tăng thêm trong giai đoạn chu kỳ kinh nguyệt có thể là biểu hiện của một hiện tượng hiếm gặp – hội chứng kẹp tĩnh mạch thận. Để hiểu sâu hơn về tình trạng này, mời bạn xem thông tin dưới đây.
Hội chứng kẹp tĩnh mạch thận (hoặc hội chứng nutcracker) là một loại rối loạn xảy ra khi tĩnh mạch thận bên trái bị nén và gây khó khăn cho sự lưu thông máu trong tĩnh mạch này. Triệu chứng của hội chứng này thường gây hiểu lầm với các bệnh lý khác, đặc biệt là trong việc chẩn đoán. Gần đây, một bệnh nhân tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã trải qua một cuộc phẫu thuật thành công để điều trị hội chứng kẹp tĩnh mạch thận hiếm gặp này, mà triệu chứng chính là đau bụng dưới kéo dài nhiều năm, đặc biệt trở nên nghiêm trọng hơn vào thời kỳ kinh nguyệt.
Hội chứng kẹp tĩnh mạch thận là gì?
Hội chứng kẹp tĩnh mạch thận (hoặc hội chứng nutcracker) là một loại rối loạn xảy ra khi tĩnh mạch thận bên trái bị nén và gây khó khăn cho sự lưu thông máu trong tĩnh mạch này. Triệu chứng của hội chứng này thường gây hiểu lầm với các bệnh lý khác, đặc biệt là trong việc chẩn đoán. Gần đây, một bệnh nhân tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã trải qua một cuộc phẫu thuật thành công để điều trị hội chứng kẹp tĩnh mạch thận hiếm gặp này, mà triệu chứng chính là đau bụng dưới kéo dài nhiều năm, đặc biệt trở nên nghiêm trọng hơn vào thời kỳ kinh nguyệt.
Hội chứng này thường rất hiếm và tỷ lệ mắc bệnh chưa được thống kê một cách chính xác. Triệu chứng phổ biến bao gồm những cơn đau quặn và thắt lưng bên dưới, và trong một số trường hợp nặng hơn, nó có thể dẫn đến các vấn đề về thận, thậm chí gây ra việc tiểu máu và thiệt hại thận.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây hội chứng kẹp tĩnh mạch thận
Hội chứng kẹp tĩnh mạch thận có nguồn gốc từ nhiều nguyên nhân khác nhau và không giới hạn theo độ tuổi. Nó có thể xảy ra do nhiều yếu tố, trong đó bao gồm các bất thường bẩm sinh ở hệ thống mạch máu và thay đổi trong vùng ổ bụng. Bên cạnh đó, một số tình trạng bệnh lý cũng có thể tăng nguy cơ mắc hội chứng kẹp tĩnh mạch thận, chẳng hạn như:
- Các khối u tuyến tụy và khối u niêm mạc bụng.
- Các vấn đề về cong vẹo nghiêm trọng ở cột sống.
- Bệnh sa thận.
- Sưng phình của động mạch chủ bụng.
- Tình trạng sưng hạch bạch huyết ở khu vực ổ bụng.
- Thay đổi nhanh chóng về chiều cao hoặc cân nặng.
- Chỉ số khối (BMI) cơ thể thấp.
- Phụ nữ mang thai.
Với trẻ ở độ tuổi dậy thì, sự phát triển nhanh chóng có thể tạo ra thay đổi trong tỷ lệ cơ thể, gây ra sự chèn ép tĩnh mạch thận. Điều quan trọng là hội chứng này thường không được di truyền.
Triệu chứng khi bị hội chứng kẹp tĩnh mạch thận
Hội chứng kẹp tĩnh mạch thận chỉ được xác định khi xuất hiện triệu chứng tương ứng. Điều này thường thấy ở những người có thân hình gầy, thanh mảnh và bụng phẳng. Các dấu hiệu đặc trưng của hội chứng này bao gồm:
- Cơn đau bên dưới bắt đầu hoặc trở nên trầm trọng hơn trong giai đoạn kinh nguyệt hoặc khi mang thai.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Đau ở vùng chậu hoặc đau phía dưới xương sườn.
- Thỉnh thoảng có máu trong nước tiểu.
- Sự gia tăng của protein trong nước tiểu so với mức bình thường khi kiểm tra.
- Sự giãn tĩnh mạch ở tinh hoàn.
- Cảm giác hoa mắt và chói mặt khi đứng dậy.
Chẩn đoán hội chứng kẹp tĩnh mạch thận
Để đưa ra chẩn đoán về hội chứng kẹp tĩnh mạch thận, các bước kiểm tra và xét nghiệm được tiến hành bởi bác sĩ. Đầu tiên, bác sĩ sẽ thực hiện cuộc kiểm tra lâm sàng bằng cách hỏi về tiền sử bệnh và các triệu chứng mà người bệnh trải qua.
Nếu hội chứng này được nghi ngờ, người bệnh sẽ phải thực hiện kiểm tra nước tiểu để xác định có máu, protein hoặc vi khuẩn. Ngoài ra, xét nghiệm máu sẽ được thực hiện để đánh giá chức năng thận và đếm số lượng tế bào máu. Kết quả của những xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ thu hẹp phạm vi chẩn đoán.
Sau đó, bác sĩ sẽ sử dụng siêu âm Doppler để đánh giá lưu thông máu qua các tĩnh mạch và động mạch trong vùng thận. Dựa trên kết quả xét nghiệm và triệu chứng lâm sàng, bác sĩ có thể đề xuất tiến hành chụp CT hoặc MRI để xem xét tình trạng của thận và hệ thống mạch máu. Điều này sẽ giúp xác định chính xác vị trí và nguyên nhân gây ra sự chèn ép tĩnh mạch thận. Trong trường hợp cần thiết, việc thực hiện một cuộc sinh thiết thận có thể được thực hiện để loại trừ các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự.
Cách điều trị hội chứng kẹp tĩnh mạch thận
Đối với những người có triệu chứng nhẹ hoặc không gặp vấn đề sức khỏe đáng lo ngại, bác sĩ có thể quyết định theo dõi và kiểm soát triệu chứng. Thỉnh thoảng, hội chứng kẹp tĩnh mạch thận có thể tự giảm đi, đặc biệt là ở trẻ em. Có nghiên cứu cho thấy, khoảng 75% trẻ em mắc hội chứng này có thể tự khỏi trước khi đạt độ tuổi 18.
Người bệnh sẽ phải thực hiện kiểm tra nước tiểu định kỳ để theo dõi tiến triển của hội chứng. Trong trường hợp triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn hoặc không có sự cải thiện sau khoảng thời gian theo dõi từ 18 đến 24 tháng, bác sĩ có thể xem xét các phương pháp can thiệp như:
Phẫu thuật mạch máu
Trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể thực hiện phẫu thuật mạch máu để giải quyết vấn đề áp lực trên tĩnh mạch thận. Phương pháp phẫu thuật này có thể bao gồm cắt bỏ đoạn tĩnh mạch bị kẹp hoặc di chuyển tĩnh mạch đến vị trí khác và sau đó gắn lại tĩnh mạch để giảm bớt áp lực lên tĩnh mạch thận.
Truyền tĩnh mạch giả lập (stent)
Một phương pháp khác có thể áp dụng là đặt một ống lưới nhỏ (stent) vào tĩnh mạch thận để mở rộng tĩnh mạch bị chèn ép và khôi phục lưu thông máu bình thường. Tuy nhiên, như các thủ thuật khác, phương pháp này vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây ra các biến chứng như tổn thương mạch máu, cục máu đông, hoặc rách thành mạch máu…
Nếu hội chứng kẹp tĩnh mạch thận không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nó có thể tiến triển thành các vấn đề nghiêm trọng như suy thận hoặc tiểu máu. Do đó, khi xuất hiện các triệu chứng không bình thường, việc tìm kiếm sự tư vấn và can thiệp y tế là cực kỳ quan trọng để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.