Tiêm chủng là gì?Tầm quan trọng của tiêm chủng trong từng giai đoạn

Vào năm 1796, nhà khoa học Jenner đã phát minh ra vaccine. Từ đó, chúng ta đã có một công cụ hết sức quan trọng và hiệu quả để chống lại các tác nhân gây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đồng thời bảo vệ sức khỏe và tính mạng của nhiều người. Tiêm chủng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong từng giai đoạn cụ thể như thế nào? Hãy tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Tiêm chủng là gì?

Tiêm chủng là quá trình tiêm vaccine vào cơ thể, cung cấp một lượng vừa đủ để kích thích hệ miễn dịch, giúp tạo ra các kháng thể đặc hiệu chống lại bệnh. Kháng thể sẽ thực hiện hai nhiệm vụ quan trọng, đó là tiêu diệt virus và duy trì tồn tại trong cơ thể để bảo vệ trước các tác nhân gây bệnh khi chúng xâm nhập cơ thể trong tương lai.

Tầm quan trọng của tiêm chủng trong từng giai đoạn

Không thể phủ nhận những đóng góp quan trọng mà vaccine mang lại cho lĩnh vực y học toàn cầu và đặc biệt là tại Việt Nam. Vậy tầm quan trọng của việc tiêm chủng trong từng giai đoạn cụ thể như thế nào? 

Tầm quan trọng của tiêm chủng đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn chỉnh, vì vậy, nhóm đối tượng này dễ bị nhiễm bệnh dễ dàng khi tiếp xúc với các tác nhân gây hại. Vaccine và tiêm chủng đem lại những lợi ích quan trọng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như sau:

• Bảo vệ trẻ nhỏ khỏi các tác nhân gây bệnh.
• Tăng cường sức đề kháng giúp trẻ phát triển bình thường và khỏe mạnh.
• Giúp gia đình giảm thiểu chi phí y tế hàng năm.
• Giảm nguy cơ mắc các di chứng do bệnh truyền nhiễm gây ra.

Kể từ khi có vaccine, hàng năm đã cứu sống khoảng 2,5 triệu trẻ em thoát khỏi các bệnh truyền nhiễm. Mặc dù vậy, một số gia đình lo ngại về việc gây sốc phản vệ sau khi tiêm vaccine, dẫn đến việc bỏ qua giai đoạn vàng để bảo vệ trẻ tốt nhất. Phụ huynh cần tìm hiểu rõ về những phản ứng sau tiêm vaccine để có quyết định đúng đắn cho sức khỏe con em.

Tầm quan trọng của tiêm chủng đối người trưởng thành

Người trưởng thành cần nhớ rằng bản thân cũng là đối tượng cần tiêm vaccine phòng ngừa để góp phần bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và xã hội.

Dưới đây là những lí do quan trọng mà người trưởng thành nên tiêm vaccine:

• Các chủng ngừa vaccine tiêm khi còn nhỏ sẽ dần mất tác dụng qua thời gian. Vì vậy, tiêm liều vaccine nhắc lại theo khuyến cáo là cần thiết để hệ miễn dịch luôn sẵn sàng chống lại các tác nhân gây bệnh.
• Hàng năm có hàng triệu người trưởng thành mắc bệnh và tử vong do các bệnh truyền nhiễm có thể tiêm ngừa được như viêm màng não mô cầu, bạch hầu, uốn ván, viêm gan A-B.
• Người trưởng thành không tiêm vaccine sẽ gánh một khoản chi phí đáng kể cho việc điều trị bệnh, đồng thời ảnh hưởng đến sức khỏe và công việc của họ.
• Các chủng ngừa không chỉ bảo vệ sức khỏe của người trưởng thành mà còn bảo vệ gia đình và cộng đồng mà người đó sinh sống khỏi các tác nhân gây bệnh.
• Người trưởng thành không tiêm vaccine, khi mắc bệnh sẽ lây trực tiếp cho người thân, đặc biệt nguy hiểm khi lây cho người cao tuổi có bệnh nền, phụ nữ có thai và trẻ nhỏ.

Tầm quan trọng của tiêm chủng đối phụ nữ mang thai

Tiêm vaccine đầy đủ và đúng lịch cho phụ nữ mang thai trong giai đoạn này có thể mang lại lợi ích lớn, giúp cả mẹ và thai nhi có miễn dịch trong những tháng đầu đời và đồng thời giảm nguy cơ mắc các biến chứng thai kỳ nguy hiểm.

Trong thời kỳ mang thai, miễn dịch của người mẹ sẽ bị suy giảm. Nếu thai phụ chưa tiêm vaccine phòng ngừa trước đó, sẽ có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như bạch hầu, sởi, quai bị, thủy đậu, uốn ván,… Những bệnh này có thể gây nguy hiểm cho thai nhi trong 3 tháng đầu của thai kỳ, có thể dẫn đến các dị tật như câm, điếc, liệt, mù, não úng thủy,…

Ngoài ra, nếu thai phụ mắc các bệnh truyền nhiễm như viêm phổi, cúm, chức năng phổi sẽ bị tổn hại, gây biến chứng và suy hô hấp. Tình trạng bệnh nặng cũng có thể ảnh hưởng đến thai nhi, gây nguy cơ sảy thai, sinh non hoặc tử vong.

Trẻ em sinh ra từ mẹ nhiễm bệnh có nguy cơ cao bị dị tật bẩm sinh, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe trong những tháng đầu đời. Vì vậy, việc tiêm vaccine cho mẹ bầu đúng thời điểm và đúng liều góp phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Tầm quan trọng của tiêm chủng đối người lớn tuổi

Theo đánh giá của các chuyên gia, theo tuổi tác, hệ miễn dịch của chúng ta dần suy yếu. Khi chúng ta già đi, tự nhiên cơ thể sẽ trở nên lão hóa, điều này dẫn đến khả năng mắc các bệnh viêm nhiễm cao hơn. Nếu không tiêm vaccine phòng bệnh, người cao tuổi rất dễ bị nhiễm bệnh, gây khó khăn trong quá trình điều trị, thậm chí có nguy cơ mắc các biến chứng và tử vong.

Theo thống kê, việc sử dụng vaccine phòng ngừa cúm ở người cao tuổi đã giảm tỉ lệ mắc bệnh cúm 56% và tỉ lệ cúm phải nhập viện giảm 69%. Đối với nhóm người có bệnh nền mạn tính, việc tiêm vaccine cúm giảm tần suất bệnh liên quan đến phổi tắc nghẽn mãn tính lên đến 76,3%, giảm biến chứng liên quan đến tim mạch ở bệnh nhân có bệnh mạch vành cấp là 70%, giảm tỷ lệ bệnh nhân đái tháo đường phải nhập viện 50%.

Các số liệu trên rõ ràng cho thấy việc tiêm chủng phòng ngừa cho người lớn tuổi có tầm quan trọng đặc biệt, không chỉ đem lại lợi ích cho bản thân người cao tuổi mà còn góp phần đáng kể vào sức khỏe gia đình và cộng đồng.

Những thành tựu to lớn của chương trình tiêm chủng mở rộng ở Việt Nam

Nhờ sự ra đời của vaccine, nền y học thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đã chứng kiến những kỳ tích vĩ đại. Chương trình tiêm chủng mở rộng đã có những thành tựu đáng kể như sau:

• Hàng năm, hơn 1,5 triệu trẻ em và 1,6 triệu phụ nữ mang thai được bảo vệ khỏi các bệnh dịch với 50 triệu liều vaccine.
• Từ năm 1979, bệnh đậu mùa đã bị loại bỏ hoàn toàn nhờ chương trình tiêm chủng.
• Từ năm 2000, bệnh bại liệt đã được kiểm soát hoàn toàn nhờ vaccine.
• Năm 2005, bệnh uốn ván đã được xóa bỏ hoàn toàn ở trẻ sơ sinh nhờ các biện pháp phòng ngừa.

Ngoài ra, các bệnh khác như ho gà, viêm não Nhật Bản, và sởi cũng đã giảm đáng kể sau khi vaccine xuất hiện trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Các thành tựu này thể hiện rõ sự hiệu quả và tầm quan trọng của vaccine trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.