Bệnh quai bị: Phòng ngừa biến chứng nguy hiểm

Quai bị là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra. Bệnh này khá phổ biến và có thể ảnh hưởng đến người ở mọi độ tuổi. Căn bệnh này có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho cả nam và nữ. Vậy, biến chứng của bệnh quai bị là gì?

Bệnh quai bị là hậu quả của một loại virus được gọi là Paramyxovirus. Bệnh này dễ dàng lây lan qua đường hô hấp, đặc biệt là ở các khu vực có mật độ dân số cao. Bệnh quai bị có thể ảnh hưởng đến mọi đối tượng, không phân biệt giới tính, tuy nhiên, tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới cao hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các biến chứng của bệnh quai bị và các biện pháp phòng ngừa chúng.

Biến chứng bệnh quai bị là gì?

Biến chứng riêng ở nam và nữ giới

Biến chứng của bệnh quai bị là mối lo ngại đối với cả nam và nữ. Ở phụ nữ, căn bệnh này có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như sau:

  • Bệnh quai bị có thể gây ra viêm buồng trứng ở phụ nữ, tuy tỷ lệ này thấp. Bệnh quai bị ở nữ thường không gây ra vấn đề lớn về vô sinh.
  • Phụ nữ mang thai trong ba tháng đầu nếu mắc quai bị, thai nhi có nguy cơ cao hơn bình thường bị dị tật bẩm sinh hoặc sảy thai.
  • Phụ nữ mang thai trong ba tháng cuối nếu mắc quai bị có nguy cơ cao hơn sinh non hoặc thai chết lưu.

Ở nam giới, biến chứng của quai bị thường nghiêm trọng hơn. Nam giới mắc bệnh này có thể gặp:

  • Viêm tinh hoàn, có triệu chứng như sưng to, đau, và căng mào tinh trong 3-7 ngày.
  • Một số trường hợp nam giới mắc quai bị có thể gặp biến chứng teo tinh hoàn, suy giảm chất lượng tinh trùng, và dẫn đến vô sinh.
  • Biến chứng nhồi máu phổi thường xảy ra ở nam giới trong độ tuổi dậy thì, với nguyên nhân là một vùng phổi bị thiếu máu dẫn đến hoại tử mô phổi. Biến chứng này thường xuất hiện sau biến chứng viêm tinh hoàn do hậu quả của huyết khối ở tĩnh mạch tiền liệt.
 
Bệnh quai bị: Phòng ngừa biến chứng nguy hiểm
Hình ảnh virus gây bệnh quai

Biến chứng chung thường gặp ở cả nam và nữ

Ngoài ra, cả nam lẫn nữ giới đều tiềm ẩn nguy cơ phát triển các biến chứng của bệnh quai bị như sau:

  • Một số người có thể trải qua biến chứng viêm màng não sau khi mắc quai bị, thể hiện qua triệu chứng như đau đầu, sự rối loạn tri giác, co giật, và sự rối loạn thị giác. Tình trạng tổn thương ở thần kinh sọ não có thể gây ra các vấn đề như giảm thị lực, điếc, viêm đa rễ thần kinh, hoặc viêm tủy sống cắt ngang vĩnh viễn.
  • Mặc dù tỷ lệ hiếm, nhưng vẫn có một số trường hợp bệnh nhân phải đối mặt với biến chứng viêm tụy sau khi mắc quai bị.
  • Bên cạnh đó, người mắc quai bị còn phải đối diện với nguy cơ các biến chứng khác như viêm cơ tim, viêm tuyến giáp, rối loạn chức năng gan, tắc ống dẫn tuyến nước bọt, và viêm thanh khí phế quản.

Mặc dù bệnh quai bị không phải là một bệnh lý nghiêm trọng và thường tự khỏi, nhưng biến chứng mà nó có thể gây ra có thể rất nặng nề. Vì vậy, mỗi người bệnh nên tỏ ra cảnh giác, tránh để bệnh kéo dài và dẫn đến những hậu quả ngoài ý muốn.

Cách xử lý với biến chứng bệnh quai bị

Mặc dù không phải ai cũng hy vọng, nhưng vẫn có một số bệnh nhân không may mắn phải đối mặt với biến chứng của bệnh quai bị. Đáng tiếc, hiện tại vẫn chưa có thuốc điều trị cụ thể cho căn bệnh này. Các phương pháp điều trị biến chứng sẽ phụ thuộc vào triệu chứng cụ thể và cơ chế bệnh của từng trường hợp.

Do đó, quan trọng nhất là người bệnh nên tìm đến các cơ sở y tế đáng tin cậy để nhận điều trị kịp thời. Họ nên tránh áp dụng các biện pháp từ dân gian dựa trên kinh nghiệm truyền miệng, để tránh rơi vào tình trạng gánh hậu quả không mong muốn. Dưới đây là một số cách xử lý trong trường hợp người bệnh không may phát triển biến chứng:

Bệnh quai bị: Phòng ngừa biến chứng nguy hiểm
Hình ảnh mô phỏng các vị trí bị sưng khi mắc bệnh quai bị

Xử lý biến chứng viêm tinh hoàn ở nam giới

Người bệnh nam có biểu hiện viêm tinh hoàn nên tạm nghỉ ngơi tại giường cho đến khi sưng đau giảm đi. Khi cảm thấy sưng đau không thoải mái, người bệnh có thể thực hiện chườm ấm. Trong khoảng thời gian từ 3 đến 6 tháng, bệnh nhân không nên tham gia các hoạt động lao động nặng, không nên nâng vác trọng lượng hay tập thể dục mạnh. Đặc biệt, việc mặc quần lót có độ co dãn để đỡ tinh hoàn được khuyến nghị.

Đối với việc sử dụng thuốc điều trị, người bệnh nam có thể giảm đau bằng cách sử dụng paracetamol mỗi 8 giờ một lần. Các loại thuốc corticoid như prednisolon hoặc dexamethason có thể được sử dụng trong khoảng từ 5 đến 7 ngày để giảm viêm và đau. Liều lượng thường là từ 25 đến 30mg mỗi ngày. Các thuốc này không ảnh hưởng đến vấn đề teo tinh hoàn. Đối với những người có vấn đề về dạ dày, việc sử dụng thuốc bọc niêm mạc dạ dày có thể được xem xét để giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc.

Xử lý với biến chứng viêm màng não

Viêm màng não là một biến chứng vô cùng nguy hiểm, và việc đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay lập tức là rất quan trọng. Khi bệnh nhân phát triển áp lực nội sọ cao, thường xuất hiện những triệu chứng như đau đầu và buồn nôn mạnh. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể cần phải thực hiện chọc dò tủy sống để giảm áp lực trong não. Trong quá trình điều trị, việc sử dụng kháng sinh thích hợp cũng có thể được đề xuất để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.

Xử lý với biến chứng viêm tụy

Đối với biến chứng viêm tụy, khi bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng như đau bất thường ở vùng bụng trên, lan ra sau lưng, sốt, và buồn nôn nôn mửa,… người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Dựa vào tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể quyết định liệu trình điều trị nội khoa hoặc can thiệp ngoại khoa. Người thân có thể hỗ trợ bằng cách chườm nóng vùng thượng vị, đảm bảo bệnh nhân sử dụng thuốc theo hướng dẫn, và cung cấp thực phẩm dạng lỏng.

Bệnh quai bị: Phòng ngừa biến chứng nguy hiểm
Bệnh nhân quai bị có biến chứng cần được đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức

Làm sao để phòng ngừa biến chứng bệnh quai bị?

Để ngăn ngừa biến chứng bệnh quai bị, mỗi cá nhân và gia đình cần tuân thủ những hướng dẫn sau đây:

Thăm khám sớm, điều trị kịp thời

Khi phát hiện ai đó trong gia đình có các triệu chứng của bệnh quai bị, chẳng hạn như sưng to tuyến nước bọt, biến dạng khuôn mặt gây khó nhai nuốt và nói, sốt cao đột ngột, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi,… bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế để thăm khám và hướng dẫn cách chăm sóc. Vì không có thuốc đặc trị cho quai bị, điều trị nhằm kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

Chăm sóc đúng cách

Bệnh nhân quai bị cần được chăm sóc đúng cách. Họ có thể sử dụng thuốc giảm đau và hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt khi sốt cao, cần uống đủ nước và bù điện giải. Vì quai bị làm cho việc nhai nuốt trở nên khó khăn, người thân nên cung cấp thức ăn lỏng và mềm. Bệnh nhân cần được nghỉ ngơi trong không gian riêng, hạn chế tiếp xúc với người khác và tránh hoạt động mạnh để ngăn ngừa biến chứng.

Cách phòng bệnh quai bị

Phòng ngừa bệnh quai bị bằng cách tiêm vắc xin là một biện pháp hiệu quả. Vắc xin có thể giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh đáng kể, với tỷ lệ giảm lên đến 80%.

Biến chứng của bệnh quai bị cực kỳ nguy hiểm, vì vậy, mọi người nên nắm vững kiến thức về căn bệnh này. Hãy tuân thủ các biện pháp phòng bệnh, tiêm phòng và tuân thủ vệ sinh cá nhân để đảm bảo an toàn cho bản thân và người xung quanh.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *