Khái niệm và dấu hiệu nhận biết bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng

1. Khái niệm

2. Dấu hiệu nhận biết

• Cảm giác đau ở vùng thượng vị: Đây là triệu chứng phổ biến và thường gặp nhất khi bị viêm loét dạ dày – tá tràng.
• Cảm thấy khó tiêu, chướng hơi và đầy bụng: Đây là dấu hiệu thường xuất hiện ở giai đoạn đầu và có thể bị bỏ qua vì nhẹ nhàng.
• Triệu chứng ợ chua và ợ hơi thường xảy ra.
• Cảm thấy buồn nôn.
• Chán ăn, mất cảm giác ngon miệng và có thể gây mất cân.
• Phân đen khi đi ngoài.
• Nôn ra máu.
• Triệu chứng thiếu máu, chóng mặt và choáng váng.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng

Bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng phát sinh do sự mất cân bằng giữa các yếu tố tấn công và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Nguyên nhân gây ra tổn thương niêm mạc này có thể diễn ra vì những lý do tương tự sau đây:

• Nhiễm khuẩn: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, do vi khuẩn Helicobacter pylori khá phổ biến ở nước ta và rất dễ lây lan qua quá trình ăn uống.
• Sử dụng không đúng cách các loại thuốc giảm đau kháng viêm như: Thuốc aspirin, ibuprofen, steroid,… 
• Hút thuốc lá có thể tăng loét dạ dày ở người nhiễm vi khuẩn HP
• Uống rượu bia: Việc này làm tăng kích thích và bào mòn lớp chất nhầy bao phủ niêm mạc dạ dày khiến chúng dễ bị phá vỡ
• Ăn quá nhiều gia vị, thức ăn cay nóng, chiên xào, ăn uống không điều độ…
• Tình trạng stress kéo dài, hoặc stress sau phẫu thuật, chấn thương…

Chế độ ăn hợp lý dành cho người bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng

1. Các loại thực phẩm nên ăn

Người bị viêm loét dạ dày có thể tăng cường việc sử dụng các loại thực phẩm có tác dụng chữa lành vết loét hoặc giảm tiết acid như sau:

• Chuối

Có khả năng trung hòa được nồng độ acid vượt ngưỡng trong dịch dạ dày và giảm viêm. Ngoài ra chuối còn giúp cung cấp năng lượng; hàm lượng kali cao giúp bù đắp tốt lượng thiếu hụt nếu người bệnh có tiêu chảy hoặc nôn ói; thành phần xơ hoà tan pectin có lợi với người rối loạn tiêu hóa, táo bón và tiêu chảy.

• Cơm

Vì cơm mềm nên sẽ giúp dễ tiêu hóa sẽ làm cho dạ dày tránh tiết nhiều lượng acid, từ đó làm giảm cơn đau dạ dày và tiêu chảy. 

• Bánh mì

Bánh mì thuộc nhóm thực phẩm giàu đường bột, ít béo, cũng dễ tiêu. Tuy nhiên người bệnh nên hạn chế dùng bánh mì với bơ, mứt nhé.

• Canh/Soup

Canh/ soup khi được nấu chín, mềm rất tốt cho hệ tiêu hóa. Ngoài ra lượng nước nhiều trong soup sẽ làm loãng nồng độ acid trong dịch dạ dày để người bệnh dễ tiêu hóa.

• Nước ép táo

Trong táo có các thành phần hòa tan pectin để thúc đẩy cho các hoạt động của dạ dày, ngăn ngừa tiêu chảy và táo bón.

• Nước dừa

Dừa là loại quả giàu điện giải natri, kali, canxi làm lấp đầy những thiếu hụt do ăn uống không đủ chất và bù lượng mất sau tiêu chảy, nôn ói.

• Sữa chua

Có nhiều probiotic, enzyme trong sữa chua, từ đó giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng.

• Trà thảo dược (không cafein)

Giúp điều hòa hệ tiêu hóa, ngăn các chứng khó chịu, đầy bụng. Đặc biệt, riêng trà hoa cúc còn có tác dụng giúp cải thiện viêm nhiễm.

• Gừng

Gừng có thể giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm các triệu chứng đau dạ dày, đầy hơi, khó tiêu. Bổ sung gừng hằng ngày bằng cách uống trà gừng hay nhấm nháp một vài lát gừng sống.

• Đậu bắp

Đậu bắp chứa nhiều vitamin B, C, E, và các dưỡng chất khác, đặc biệt nhất chất nhầy trong đậu bắp là phức hợp protein kết dính polysaccharides, pectin và một số chất khác. Các chất này giúp bảo vệ tốt cho niêm mạc dạ dày, ngăn ngừa các nguy cơ gây tổn thương niêm mạc dạ dày, và hỗ trợ làm lành các vết viêm loét trong dạ dày.

• Nghệ và mật ong

Hỗn hợp tinh bột nghệ và mật ong là bài thuốc đông y chính trong điều trị bệnh lý viêm loét dạ dày. Nghệ có tác dụng chống viêm, giảm tiết dịch vị, kiềm hoá độ acid của dịch vị. Mật ong có tác dụng điều hòa nồng độ acid tại dạ dày, tránh tình trạng kích ứng dạ dày.

• Thực phẩm giàu dinh dưỡng, vitamin A, B, D, K, acid folic, canxi, sắt, kẽm, magie

có nhiều trong ngũ cốc, rau củ màu đỏ và xanh đậm, cần được tăng cường trong khẩu phần để cải thiện tình trạng thiếu hụt vitamin, các khoáng chất do tiêu hóa hấp thụ kém trong bệnh lý dạ dày- tá tràng.

 

2. Thực phẩm nên tránh khi viêm loét dạ dày – tá tràng

• Thực phẩm gây tổn thương đến niêm mạc dạ dày như: Rượu, bia, cà phê, trà đặc; các loại rau đậu già, củ cải già, rễ cây…; các gia vị cay nóng như tiêu, ớt, gừng khô…; món ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, món nướng tẩm nhiều gia vị, đồ ăn chế biến sẵn có các chất bảo quản, các loại thức ăn như xương băm nhỏ, sụn, tôm cua, cổ cánh, chân gà, vịt, đầu cá…
• Thực phẩm gây tăng acid dạ dày: Trái cây chua (cam, chanh, quýt, xoài, khế…); thực phẩm chua (dấm, mẻ);
• Thực phẩm sinh hơi, chướng bụng như: Giá đỗ, dưa cà muối, hành, hẹ, cần tây… các loại nước ngọt, nước trái cây có ga….

3. Ăn uống đúng cách khi viêm loét dạ dày – tá tràng