Dị tật gai đôi cột sống L5 là gì? Chữa gai đôi cột sống như thế nào?

Gai đôi cột sống L5 là một loại dị tật bẩm sinh ở khu vực cột sống. Đây là một hình thức của khuyết tật ống thần kinh xuất hiện ở thai nhi, xảy ra với tần suất khoảng từ 1 đến 2 trường hợp trên mỗi 1000 trẻ được sinh ra. Gai đôi thường phát triển tại đoạn cột sống lưng, đặc biệt ở hai đốt sống L5 và S1.

Trong quá trình phát triển của thai nhi, ống thần kinh đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cả não và hệ thống cột sống của cơ thể sau này. Sự hình thành của ống thần kinh bắt đầu ở giai đoạn sớm của phôi thai và dần đóng kín vào khoảng thời gian từ tuần thứ 4 của thai kỳ trở đi. Hãy cùng khám phá về gai đôi cột sống L5 thông qua bài viết dưới đây.

Thông tin tổng quan về bệnh gai đôi cột sống L5

Gai đôi cột sống L5, còn gọi là nứt đốt sống, xuất phát từ một loại dị tật bẩm sinh, do sự phát triển không bình thường của ống thần kinh trong giai đoạn bào thai. Nguyên nhân của bệnh này chưa rõ ràng, nhưng có một số yếu tố có thể gia tăng nguy cơ mắc dị tật bẩm sinh này ở thai nhi. Vùng thắt lưng (L5) dễ bị ảnh hưởng bởi gai cột sống hơn so với các vùng xương khác do quá trình khép lại ống thần kinh ở đây thường diễn ra chậm hơn so với phần đốt sống phía trên. Bệnh này có ba loại chính, đó là gai cột sống thể ẩn, gai cột sống thể có nang, và gai cột sống thoát vị màng não.

Hiện nay, các nghiên cứu y học vẫn chưa thể xác định rõ nguyên nhân chính của bệnh gai đôi cột sống L5. Tuy nhiên, có một số yếu tố được xác định có thể gây ra tăng nguy cơ mắc bệnh này ở thai nhi. Những yếu tố này bao gồm chế độ dinh dưỡng của mẹ thiếu acid folic trước và trong giai đoạn đầu mang thai, yếu tố di truyền với lịch sử gia đình đã từng có trường hợp mắc bệnh gai đôi cột sống L5, cũng như việc sử dụng thuốc trong thời kỳ mang thai, như acid valproic được dùng để kiểm soát co giật, có thể gây tăng nguy cơ bệnh này cho thai nhi.

Thiếu hụt acid folic là nguyên nhân gây dị tật ống thần kinh ở thai nhi

Gai đôi cột sống L5 để lại biến chứng nguy hiểm như thế nào?

Nếu không kiểm soát, phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh gai đôi cột sống L5 có thể dẫn đến nhiều biến chứng sức khỏe và tác động tiêu cực đến sự phát triển thể chất sau này. Cụ thể:

  • Bệnh gai đôi cột sống L5 thường gây đau, thường xuyên và có thể rất mạnh, lan từ vùng lưng xuống đến xương cùng.
  • Trong trường hợp nhẹ, bệnh gai cột sống L5 có thể làm biến dạng hoặc làm mất phần của đường cong tự nhiên của cột sống.
  • Sự ép lên dây thần kinh tại khu vực cột sống L5 có thể dẫn đến các vấn đề về thần kinh như đau dây thần kinh hông lớn, thoái hóa cột sống hoặc thoát vị đĩa đệm. Những rối loạn này ảnh hưởng đến khả năng vận động và hệ thần kinh của cột sống, gây ra sự chậm trễ trong sự phát triển thể chất và chức năng trí não.
  • Bệnh có thể làm yếu đi cơ bắp và xương, dẫn đến việc không thể gập gối hoặc mất phản xạ phần gân gót chân.

Chẩn đoán gai đôi cột sống L5 trong thai kỳ

Bởi sự nguy hiểm của các biến chứng do bệnh gai đôi cột sống L5 gây ra, việc phát hiện các dị tật bẩm sinh ở thai nhi trong thời kỳ mang thai của người mẹ trở nên vô cùng quan trọng. Dưới đây, tôi sẽ trình bày 2 loại xét nghiệm hữu ích để chẩn đoán gai đôi cột sống L5 trong thai kỳ:

  • Xét nghiệm AFP:

AFP (alpha-fetoprotein) là một loại protein mà thai nhi sản xuất và truyền vào hệ thống máu của người mẹ. Khi mức độ AFP trong máu của mẹ bất thường cao, điều này có thể là dấu hiệu của tình trạng gai đôi cột sống L5 ở thai nhi. Xét nghiệm AFP là một công cụ cụ thể và đặc biệt, được sử dụng để đánh giá và chẩn đoán các dị tật ống thần kinh khi người mẹ mang thai.

  • Siêu âm thai theo định kỳ:

Quá trình này giúp bác sĩ đánh giá sự phát triển của thai nhi và kịp thời phát hiện bất thường có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả thai nhi và thai phụ.

Siêu âm thai định kỳ giúp phát hiện dị tật gai đôi cột sống L5

Chữa gai đôi cột sống như thế nào?

Phẫu thuật để điều trị gai đôi cột sống L5 có thể được xem xét trong các trường hợp khi trẻ mới sinh mang khối thoát vị chứa dịch não tuỷ, tuỷ sống và các dây thần kinh. Thời điểm thực hiện phẫu thuật có thể là trước hoặc sau khi trẻ ra đời.

Phẫu thuật trước khi sinh

Thường thực hiện vào tuần thứ 26 của thai kỳ của người mẹ. Phẫu thuật trước khi sinh giúp trẻ khắc phục khiếm khuyết trước khi ra đời, từ đó giảm nguy cơ bệnh não úng thuỷ, giảm tác động đối với hệ thần kinh, và ngăn ngừa sự sinh non cũng như các biến chứng thần kinh khác.

Sinh mổ

Trong một số trường hợp khi thai nhi mắc bệnh gai đôi cột sống L5 và có nguy cơ tổn thương thần kinh khi chuyển dạ, bác sĩ có thể đề xuất việc thực hiện sinh mổ để giảm nguy cơ các biến chứng thần kinh ở thai nhi và hạn chế tổn thương đến tủy sống.

Phẫu thuật sau sinh

Mục tiêu của phẫu thuật sau khi sinh là sửa chữa và khắc phục các khiếm khuyết cột sống và giảm nguy cơ nhiễm trùng thần kinh cho bé. Tuy có thể có trường hợp trẻ vẫn bị triệu chứng khiếm khuyết thần kinh ngay sau khi phẫu thuật, tùy thuộc vào kết quả của phẫu thuật mà các bác sĩ điều trị có thể đưa ra các chỉ định bổ sung, nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của trẻ.

Phẫu thuật giúp điều chỉnh lại khiếm khuyết gai đôi cột sống L5 cho trẻ

Gai đôi cột sống L5 là một dị tật bẩm sinh liên quan đến ống thần kinh và có thể được phát hiện thông qua siêu âm thai. Điều quan trọng là mẹ bầu cần thực hiện kế hoạch thai kỳ và tuân thủ lịch khám thai định kỳ, để phát hiện sớm các dị tật và chuẩn bị tốt nhất cho sự phát triển của thai nhi.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp 

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn. 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *