Thắc mắc: Uống thuốc an thần có hại không?

Cuộc sống ngày nay, với áp lực và mệt mỏi ngày càng gia tăng, đã dẫn đến tình trạng nhiều người phụ thuộc vào việc sử dụng thuốc an thần để kiểm soát tâm lý và cải thiện chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, liệu việc sử dụng thuốc an thần có gây hại không? Có phương pháp nào để cải thiện giấc ngủ mà không cần phải dựa vào việc sử dụng thuốc không?

Các loại thuốc an thần thuộc nhóm các loại thuốc có khả năng ảnh hưởng đến hoạt động của bộ não, giúp thư giãn tâm trí, giảm căng thẳng và nâng cao chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, có thể người sử dụng chưa thực sự hiểu rõ về tác động và tác hại của việc sử dụng thuốc an thần.

Cơ chế chung của thuốc an thần

Thuốc an thần thuộc nhóm các loại thuốc dễ bị lạm dụng hoặc tạo ra sự lệ thuộc. Việc sử dụng chúng đòi hỏi sự thận trọng. Để sử dụng an toàn và hiệu quả, quan trọng là phải hiểu rõ một số thông tin cơ bản về thuốc.

Cơ chế hoạt động của thuốc an thần là làm giảm kích thích của hệ thần kinh trung ương, đồng thời thúc đẩy hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh GABA (gamma-aminobutyric acid). GABA giúp kiểm soát hoạt động thần kinh và làm chậm quá trình hoạt động của não bộ, tạo cảm giác thư giãn và thoải mái. Điều này có thể cải thiện giấc ngủ của những người gặp khó khăn trong việc zzz hoặc mất ngủ kéo dài, cũng như giúp người có triệu chứng trầm cảm, căng thẳng, hay bị động kinh.

Thuốc an thần kích thích GABA

Phân loại thuốc an thần theo tác dụng

Thuốc an thần kinh

Nhóm thuốc này có khả năng làm dịu tình trạng thần kinh, đem lại sự thư giãn tinh thần, và tạo cảm giác buồn ngủ. Hơn nữa, chúng cũng có thể được sử dụng để điều trị các bệnh tâm thần như ảo giác, rối loạn tâm thần phân liệt, hoang tưởng. Khi kết hợp với thuốc ngủ hoặc thuốc gây mê, chúng có thể tăng cường tác dụng một cách đáng kể. Dưới đây là một số loại thuốc phổ biến thuộc nhóm này: Clorpromazina, Levomepromazin, Haloperidol, Sulpirid, Risperidon, Thioridazine,…

Thuốc bình thần

Nhóm thuốc này có khả năng làm dịu tâm trạng, giảm căng thẳng và lo âu ở người bệnh, cũng như làm chậm quá trình hoạt động vận động và giảm sự bồn chồn. Chúng cũng có thể giúp chữa trị các tình trạng mất ngủ do căng thẳng và lo âu. Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng trong nhóm này: Diazepam, Flurazepam, Estazolam, Temazepam, Triazolam (các thuốc thuộc nhóm cấu trúc Benzodiazepin); Buspirone, Zolpidem (nhóm thuốc thế hệ mới với nhiều ưu điểm hơn so với thế hệ cũ).

Thuốc chống trầm cảm

Nhóm thuốc này thường được sử dụng trong điều trị người bị lo âu, mệt mỏi, trầm cảm hoặc có triệu chứng trầm cảm. Chúng có thể giúp người mất ngủ dễ dàng vào giấc ngủ và giảm sự lo lắng. Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng trong nhóm này: thuốc ức chế MAO, Anafranil, Amitriptyline, Fluvoxamine, Fluoxetine, Paroxetine, Sertraline,…

Thuốc trị trầm cảm thuộc nhóm thuốc an thần

Nhóm thuốc chỉnh khí sắc

Nhóm thuốc này giúp ổn định cảm xúc của người bệnh và điều trị tình trạng hưng cảm, đồng thời cũng có thể được sử dụng trong điều trị trầm cảm trong trường hợp rối loạn lưỡng cực. Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng trong nhóm này: Lithium, Valproate, Carbamazepine,…

Nhóm thuốc an thần gây ngủ có nguồn gốc thiên nhiên

Từ lâu, người ta đã biết về hiệu quả của một số dược liệu tự nhiên như cây bình vôi, cây trinh nữ, lá sen, tâm sen, lạc tiên, lá vông nem, tam thất, v.v., trong việc làm dịu tâm trạng, giảm căng thẳng thần kinh. Bằng cách kết hợp các dược liệu quý này với nhiều loại cây thuốc khác, đã tạo ra các bài thuốc đông y có khả năng làm dịu tâm trạng, giảm căng thẳng thần kinh.

Một số tác dụng phụ của thuốc an thần

Sử dụng thuốc an thần đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt của người bệnh để đảm bảo việc sử dụng chúng đúng cách. Nếu người bệnh dùng quá liều hoặc tự tiến hành sử dụng mà thiếu sự hướng dẫn của bác sĩ, có thể dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn.

Các dấu hiệu như mệt mỏi, chán nản, lú lẫn, thực hiện động tác không chính xác, khô đắng miệng và suy giảm trí nhớ có thể xuất hiện.

Nếu người bệnh trải qua các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, mất ngủ, đau đầu, đau ngực, ù tai, khi bắt đầu sử dụng thuốc, đây có thể là biểu hiện của việc sử dụng thuốc không thích hợp. Trong trường hợp này, người bệnh nên thông báo ngay cho bác sĩ để điều chỉnh đúng liều lượng.

Tùy thuộc vào loại thuốc và tác dụng phụ cụ thể, có loại thuốc có thể gây vô sinh ở phụ nữ, làm giảm ham muốn tình dục hoặc gây tăng cân nhanh, khó kiểm soát. Thậm chí, một số thuốc còn có thể gây viêm cơ tim hoặc co giật. Bác sĩ sẽ tùy theo tình trạng sức khỏe của bạn để chỉ định loại thuốc và cung cấp lời tư vấn phù hợp.

Sau một thời gian sử dụng, có thể xảy ra hiện tượng dung nạp thuốc (cơ thể không đáp ứng với liều thuốc được sử dụng nhiều lần, đòi hỏi tăng liều để có hiệu quả). Người bệnh không nên tự ý tăng liều mà cần thông báo cho bác sĩ nếu thuốc không còn hiệu quả.

Giải đáp: Uống thuốc an thần có hại không?

Ngoài những ưu điểm của thuốc an thần, cần nhận thức rõ ràng rằng chúng cũng đi kèm với nhiều tác dụng phụ và cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị từ bác sĩ để hạn chế các nguy cơ có thể xảy ra. Vì vậy, việc uống thuốc an thần có hại hay không phụ thuộc phần lớn vào việc tuân thủ điều trị của người bệnh.

Tuyệt đối không nên tự ý tự mua hoặc ngừng sử dụng thuốc, vì điều này có thể gây ra hiện tượng ngưng thuốc (tình trạng cơ thể quen với sự hiện diện của thuốc, và khi ngừng thuốc đột ngột, có thể gây ra các triệu chứng rối loạn). Tự ý sử dụng thêm thuốc cũng có thể dẫn đến nghiện thuốc an thần. Những hành động này sẽ làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn và gây nhiều ảnh hưởng xấu cho sức khỏe tâm thần và cơ thể.

Cách dùng thuốc của bạn quyết định uống thuốc an thần có hại không

Lưu ý bạn cần biết khi sử dụng thuốc an thần

Dưới đây là một số vấn đề bạn cần lưu ý để đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc an thần cho sức khỏe:

  • Hãy tuân thủ nghiêm ngặt liệu trình điều trị của bác sĩ và tránh tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc đột ngột.
  • Không nên sử dụng thuốc an thần kéo dài quá 1 – 2 tuần, vì có thể dẫn đến sự lệ thuộc vào thuốc. Nên giảm liều dần để ngừng thuốc.
  • Tránh kết hợp thuốc an thần với các chất ức chế thần kinh khác như thuốc giảm đau, rượu, bia,… Nếu cần phải sử dụng cùng với thuốc giảm đau, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.
  • Khi bạn thấy thuốc không còn hiệu quả trong điều trị, hãy thông báo cho bác sĩ để nhận được sự điều chỉnh thích hợp. Tuyệt đối không nên tự ý tăng liều hoặc tần suất sử dụng.
  • Thuốc an thần có thể làm giảm hoạt động của hệ thần kinh trung ương. Do đó, cần tránh các hoạt động đòi hỏi tập trung như lái xe hoặc vận hành máy móc.
  • Nếu bạn thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy liên hệ ngay với trung tâm y tế gần nhất.

Thông tin trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về việc sử dụng thuốc an thần, cũng như những tác dụng phụ tiềm năng của chúng. Hãy tiếp tục theo dõi Nhà thuốc Thái Minh  để cập nhật thêm nhiều thông tin sức khỏe hữu ích!

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *